zondag 23 augustus 2009

Spiegelneuronen

Ik kan net zo goed tennissen als Roger Federer. Weliswaar bezit ik geen tennisracket, maar als ik Roger zie, tennissen mijn neuronen mee. Dat blijkt uit wetenschapprlijk onderzoek d.m.v. MRI scans.

Veel mensen weten van het fenomeen dat als iemand begint te gapen, anderen mee gaan gapen. Dat blijkt niet alleen voor gapen te gelden, maar voor bijna al ons gedrag. Als we iemand iets zien doen, gaat onze bedrading (de neuronen) ook spontaan aan de slag. Ze 'vuren' alvast, alsof wij dat gedrag ook gaan vertonen. En ze raken daardoor getraind.
Ondertussen begin ik, als ik Roger zie, toch niet onmiddelijk onvervaard te zwaaien. Het bijbehorende gedrag moet ik vanuit een andere hersenhelft nog aansturen. Maar mijn neuronen zijn er klaar voor. Roger is gewaarschuwd!

Dit fenomeen wordt door Joachim Bauer beschreven in een boekwerkje, dat "Waarom ik voel wat jij voelt" heet, met als ondertitel: intuïtie en het geheim van spiegelneuronen.
'Spiegelneuronen' is een vreemde term. Het zijn de gewone neuronen, onderdeel van ons neurologisch systeem, die geactiveerd worden als we bij een ander iets zien. Ze 'spiegelen' als het ware dat gedrag. Maar ze doen dat op een vreemde manier.
Zo heb ik hoogtevrees. Als ik mijn dochter, die geen hoogtevrees heeft, op een hoge toren zie staan, krijg ik spontaan zwetende handen. Mijn hoogtevrees wordt geactiveerd, ook al ben ik veilig beneden. En ik weet dat mijn dochter geen hoogtevrees heeft. Ook hier zijn mijn neuronen actief. En blijkbaar heb ik deze autonome reactie niet onder controle. Mijn krokodillenbrein werkt en ik kan dat niet beïnvloeden. Blijkbaar leggen mijn neuronen het gedrag van mijn dochter uit, binnen mijn referentiekader. Ze tonen hoogtevrees, ook al is dat nergens voor nodig.

Soms, als mijn zoon en verhaal vertelt, over iets wat hij gedaan heeft, weet ik dat hij iets achter houdt. Of ik denk dat te weten. Mijn neuronen zijn dusdanig actief dat er bij mij een gevoel van onbehagen ontstaat. Blijkbaar zendt mijn zoon signalen uit, die mijn neuronen vertellen dat er iets wordt achter gehouden. Ze hebben dat ooit geleerd. Bij doorvragen blijkt dat mijn zoon helemaal niets achter houdt. Hoe komen die neuronen daarbij?
Onze bedrading wordt al in het vroegste stadium van ons leven aangelegd. De eerste levensjaren van ieder kind bepalen hoe de intuïtie wordt ingevuld. Ik kan niet anders dan concluderen: Mijn ouders hielden iets achter. Ik weet ook wat: God bestaat niet.

Ze hebben het me nog steeds niet verteld.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten