maandag 7 september 2009

Het zinloze bestaan van een dirigent

Heeft een dirigent voor een orkest enige zin? Als kind verbaasde ik me altijd al over die rare zwaaier voor het koor van mijn ouders, en ook later zag ik niet echt waar die druktemaker goed voor is. Natuurlijk: hij heeft het stuk ingestudeerd en geoefend met het koor, en hij verdient daarvoor hulde. Maar die kan hij ook na afloop krijgen in een praatje van de voorzitter, daarvoor hoeft hij niet steeds in het blikveld te staan.

Later veranderde ik van mening. In een spelprogramma moesten kandidaten een orkest dirigeren. De orkestleden deden het voorkomen alsof ze alleen maar begonnen te spelen, als de dirigent dat aangaf. En de dirigent bleek dus degene die het orkest laat spelen. Ik was diep onder de indruk.

Deze week zag ik een interview met Valerie Gergiëv, tijdens het festival in Rotterdam dat zijn naam draagt. Die Gergiëv is een druk baasje. Hij vliegt over de hele wereld van het ene orkest naar het andere om als (gast-)dirigent op te treden. Hij probeert altijd om minstens één keer met het orkest te repeteren. Het komt voor dat dat niet lukt: hij stapt uit het vliegtuig, waarna een snelle auto hem tot voor het orkest brengt. Hij zwaait wat en vliegt weer door. De muziekcritici kunnen toch de invloed van de wereldberoemde dirigent horen. Ik krijg nieuwe twijfels.

Een solist uit het Rotterdams filharmonisch orkest bekent aan de camera, dat hij eigenlijk nooit naar de wereldberoemde dirigent keek toen deze nog de vaste dirigent van het RFO was. Tot de dirigent hem liet weten dat dat wel moet. De solist let daarna intensief op de dirigent, die na afloop aangeeft dat het nu veel beter ging, en dat de uitvoering nu was, zoals de dirigent het zich had voorgesteld.
De Rotterdamse musicus luistert de verbeterde opname thuis af, en legt die naast de oude opnamen, toen hij nog niet naar de dirigent luisterde. Hij ontdekt en hoort geen enkel verschil! Deze beroepsmusicus kan niets horen van de intensievere band tussen musicus en dirigent.

Ik ben verbijsterd.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten